070-3468288

Leefstijladviezen


Als je zwanger wilt worden of als je zwanger bent, is het belangrijk om goed op gezonde en gevarieerde voeding te letten. Voor de aanstaande moeder is dat belangrijk omdat je zo meer energie behoudt tijdens de zwangerschap. Zo kan je ook krachtiger aan de bevalling beginnen en met goede voeding herstel je vlotter na de bevalling. Voor de baby is een goede voeding belangrijk omdat het via het lichaam van de moeder alle benodigde voedingsstoffen verkrijgt.

Gezonde voeding


Een gezonde voeding van het kind vormt de grondslag van zijn verdere ontwikkeling. Tijdens een zwangerschap komen vrouwen gemiddeld 10-20 kilo aan. Indien je een BMI boven 25 hebt is het aangeraden om maar 6-8 kg aan te komen tijdens een zwangerschap. Verlies je gewicht of kom je veel meer aan bespreek dit dan tijdens het spreekuur. Lijnen direct voorafgaand en tijdens de zwangerschap raden we af.

Pas op met


Rauw vlees

Om een infectie met toxoplasmose te voorkomen, raden we af rauw (rood) vlees te eten zoals rode biefstuk, carpaccio, filet americain en rosbief. Als je het vlees goed doorbakt, wordt de toxoplasmoseparasiet onschadelijk.

Kattenbak en tuinieren

Een toxoplasmose infectie kan je ook oplopen in contact met kattenontlasting. Verschoon daarom liever niet meer zelf de kattenbak. Draag bij het tuinieren handschoenen en was je handen grondig na afloop. Verder is het belangrijk groente en fruit goed te wassen.

Niet gepasteuriseerde kazen

Een listeriose infectie kan je voorkomen door voedsel goed te verhitten en geen kazen te eten, die van rauwe, niet gepasteuriseerde, melk zijn gemaakt. Dit zijn meestal de zachte Franse kazen, met op de verpakking de vermelding “au lait cru”. Let op: zachte kazen gemaakt van gepasteuriseerde melk vormen geen gevaar, mits deze niet te lang in de koelkast hebben gelegen.

Voorverpakte rauwe vis

Om een listeria besmetting door vis te voorkomen raden wij aan voorverpakte gerookte vis door en door te verhitten, en dus niet rauw te eten.

Cafeïne

We adviseren om maximaal 100 mg/dag cafeïne te drinken. Dit staat gelijk aan 1 kop koffie of 2 koppen cafeïnehoudende thee, of 1 glas cola. Drink in je zwangerschap geen energydrinks.

Voor meer informatie: voedingsadviezen in de zwangerschap.

Tips


  • Drink minimaal 1,5 liter vocht per dag
  • Eet volkorenproducten, aardappelen (4 stuks), rijst, pasta of peulvruchten (4 - 5 opscheplepels)
  • Eet minimaal 2 ons groenten
  • Eet 2 stuks fruit per dag (fruit bevat ook veel suiker, eet daarom niet meer dan 2 stuks fruit per dag)
  • Neem 450 - 500 ml melkproducten; hieronder valt ook yoghurt, yoghurtdrinks en kaas
  • Eet circa 100 -125 gram vleeswaren, vis, kip, ei of een vleesvervangend product. (Vis is een belangrijke leverancier van essentiële vetzuren die nodig zijn bij de ontwikkeling van het zenuwstelsel en de hersenen van de baby)
  • Zorg voor ijzerrijke voeding: vlees en vis, volkoren graanproducten, groene groenten, eieren en peulvruchten. (Drink tijdens of vlak na de avondmaaltijd liever geen melkproducten, koffie of thee, deze belemmeren de ijzeropname.)
  • Neem 30-35 gram halvarine, margarine, boter of olie per dag
  • Zorg voor variatie in je eetpatroon
  • Eet regelmatig kleinere porties, om je suikerspiegel constanter te houden
  • Snoep liever niet teveel

Foliumzuur


Vanaf het moment dat je zwanger wilt worden, raden we je aan dagelijks 0,4 - 0,5 mg foliumzuur te slikken tot en met de tiende zwangerschapsweek. Deze dosis vermindert de kans op een baby met een neurale buisdefect ook wel 'open ruggetje' genoemd.

Calcium


De gezondheidsraad adviseert zwangere vrouwen dagelijks 1 gram calcium te consumeren en/of suppleren. Nieuw onderzoek toont aan dat zwangere vrouwen die dagelijks 1000 milligram calcium binnen krijgen vanaf de 12e week, het risico op zwangerschapsvergiftiging met 55 % kunnen verlagen en het risico op een vroeggeboorte met 25%. Zwangerschapsvergiftiging is een complicatie die de zwangerschap kan ontregelen. Bij zwangerschapsvergiftiging staat een hoge bloeddruk op de voorgrond.

Op de calcium-checker kun je je gemakkelijk zien hoeveel calcium je dagelijks met je normale voeding binnenkrijgt. Zo weet je of je nog een extra calcium-voedingssupplement nodig hebt.

Drinkwater


LET OP: Als er in je huis of op je werk loden leidingen of nieuwe kranen en/of leidingen zijn, kan er lood in het het kraanwater komen. Dit is vooral schadelijk voor zwangeren en het ongeboren kind, babies en kinderen. Een te hoge inname van lood kan onder andere leiden tot een lager IQ. Controleer dus of het kraanwater wat je consumeert door een loden binnenleiding loopt. In dit geval is het noodzakelijk om de loden leidingen te saneren of gebruik flessenwater.

Voor meer informatie: check de website van de GGD Haaglanden.

Vitamines


Vitamine A

Producten waarin vitamine A zit mogen in de zwangerschap maar in beperkte mate gegeten worden, dit zijn met name lever en leverproducten, zoals paté of leverworst. Te hoge concentraties vitamine A kunnen giftig zijn.

Vitamine D

Zwangere vrouwen hebben extra behoefte aan vitamine D. Vitamine D wordt aangemaakt in de huid onder invloed van zonlicht en het zit bijvoorbeeld in boter en margarine. Dagelijks heb je 10 microgram extra vitamine D nodig. Deze extra vitamine D zorgt ervoor dat het calcium en het fosfor beter door het lichaam wordt opgenomen. Vitamine D is belangrijk voor de botopbouw en aanleg van tanden en kiezen van de baby, maar ook van de zwangere. Vitamine D is zonder recept verkrijgbaar bij de drogist of de apotheek.

Vitaminepreparaten

Met een goede en gevarieerde voeding is het niet nodig extra vitaminepreparaten te slikken. Uitzondering hierop zijn foliumzuur, vitamine D en calcium. Mocht je toch behoefte hebben aan meer, let er dan goed op dat je een vitaminepreparaat neemt speciaal voor zwangere vrouwen. Hier zullen dan niet te hoge concentraties vitamine A in zitten.

Voor meer informatie: Vitamine Informatie Bureau.

Alcohol en roken


Roken en alcohol zijn schadelijk voor de ongeboren baby. Het is verstandig om te stoppen met roken als je zwanger wilt worden of zodra je weet dat je zwanger bent. Hetzelfde geldt voor alcohol.

Roken en zwangerschap

Vrouwen die roken zijn verminderd vruchtbaar en hebben vaker een miskraam. De baby's van vrouwen die roken worden vaker te vroeg geboren en hebben een lager geboortegewicht. Er komen vaker aangeboren afwijkingen voor als een lip en/of gehemeltespleet (schisis) of klompvoetjes. Baby's van moeders en vaders die roken, hebben een groter risico op wiegendood.

Ben je zwanger, wil je graag stoppen met roken en heb je daarbij graag extra ondersteuning dan kan je meedoen met de telefonische coaching van 'Rookvrij! Allebei?'. Je wordt dan begeleid door gespecialiseerde coaches met kennis en ervaring op het gebied van rookvrij zwanger worden, zijn en blijven. Ook rokende partners kunnen deelnemen aan deze coaching.

Klik hier voor: rookvrijallebei.nl
Voor meer informatie: Rookvrije Ouders.

Mocht het je niet lukken (helemaal) te stoppen met roken dan is het verstandig om dagelijks 500 mg. vitamine C te slikken. Onderzoek heeft aangetoond dat baby's van rokende moeders die tijdens de zwangerschap vitamine C hadden gebruikt een betere longfunctie hadden dan rokende moeders die geen vitamine C slikten.

Alcohol en zwangerschap

Als je zwanger wilt worden, vermindert alcohol de vruchtbaarheid van jou en ook van je partner. Alcoholgebruik van de vrouw en de man rond het moment van de bevruchting kan het risico op een miskraam verhogen. Alcohol is schadelijk voor de ontwikkeling van de hersenen van de baby, dit geldt ook voor alcohol die de baby via de borstvoeding binnenkrijgt.

Voor meer informatie: Alcohol en en zwangerschap.

Voorkomen van infectieziekten


CMV

Jonge moeders en zwangere vrouwen die veel in contact komen met kleine kinderen lopen het risico op besmetting met het cytomegalievirus (CMV). Baby's van vrouwen die in de eerste helft van de zwangerschap voor het eerst besmet raken met CMV hebben een verhoogd risico op (grote) schade. Een op de honderd kinderen wordt geboren met een CMV-infectie. Maar een heel klein deel van deze kinderen heeft schade ondervonden door CMV, het risico is dus klein. CMV komt voor in urine, bloed, speeksel, moedermelk en tranen. Om het risico op besmetting te verkleinen is het belangrijk om regelmatig goed je handen te wassen met zeep. Met name na het verschonen van luiers. Om contact met speeksel te verkleinen laat peuters van het eigen bordje met eigen bestek eten.

Vijfde ziekte (Parvo Virus)

Zwangere vrouwen die werkzaam zijn op bijvoorbeeld peuterspeelzalen, kinderdagverblijven of in ziekenhuizen, kunnen de vijfde ziekte oplopen (Parvovirus B19). Veel vrouwen hebben deze ziekte als kind al doorgemaakt en zijn levenslang beschermd. De verloskundige kan dit controleren met een bloedonderzoek. Heb je geen antistoffen tegen de vijfde ziekte, en kom je met je werk in aanraking met kinderen met de vijfde ziekte dan is het verstandig de werkplek te mijden en de mogelijkheden van vervangend werk te bekijken.

Waterpokken

De verloskundige zal bij het eerste bezoek vragen of je ooit de waterpokken hebt gehad. Als je ooit de waterpokken hebt gehad ben je levenslang beschermd. Indien je niet beschermd bent tegen de waterpokken en je hebt contact gehad met een persoon met de waterpokken, neem dan direct contact op met de dienstdoende verloskundige.

Kinkhoest

Kinkhoest is voor baby’s een ernstige ziekte. Je kunt je baby tegen kinkhoest beschermen door jezelf te laten vaccineren tijdens de zwangerschap. Dat kan vanaf de 22e week met de kinkhoestvaccinatie. De vaccinatie zit in het Rijksvaccinatieprogramma en is daarom gratis.

Na de vaccinatie maak je antistoffen aan. Deze gaan via de placenta naar je ongeboren baby. Je baby heeft dan voldoende antistoffen voor de eerste maanden van zijn leven. Totdat hij of zij zelf een vaccinatie krijgt. De vaccinatie beschermt niet alleen je baby, maar ook jezelf. Zo kun jij geen kinkhoest krijgen en ook anderen niet besmetten. Nog een voordeel: als jij je laat vaccineren, heeft je baby zelf straks 1 vaccinatie minder nodig. Je baby krijgt de eerste vaccinatie dan bij 3 maanden in plaats van bij 2 maanden.

Voor meer informatie: Bescherm je baby tegen kinkhoest.

Om de vaccinatie te halen maak je zelf een afspraak met het consultatiebureau. Je krijgt dan ook meteen uitleg over de vaccinaties die je baby later krijgt aangeboden vanuit het Rijksvaccinatieprogramma.

Maak hier een afspraak

Vaccinaties tijdens de zwangerschap


Vaccinaties tijdens je zwangerschapBescherm je baby tegen kinkhoest en griep

Download hier de folder van het RIVM.

COVID-19 (Corona Virus)

Het RIVM adviseert alle zwangere vrouwen om zich te laten vaccineren met een mRNA-vaccin. mRNA-vaccins zijn de vaccins van BioNTech/Pfizer en Moderna. In de Verenigde Staten kregen inmiddels meer dan 130.000 zwangere vrouwen een mRNA-vaccin en daarbij zijn geen ernstige bijwerkingen gemeld.

Je kunt tijdens de hele zwangerschap veilig een coronaprik krijgen. Er zijn geen aanwijzingen dat vaccinatie in de eerste 12 weken van de zwangerschap leidt tot complicaties. Wil je liever geen prik in de eerste 12 weken van je zwangerschap? Dan kun je de vaccinatie uitstellen. Het advies is om daar niet tot het einde van de zwangerschap mee te wachten. Als je aan het einde van je zwangerschap corona krijgt, zijn er namelijk meer risico's op complicaties.

Tijd tussen coronavaccinatie en andere vaccinaties: Het advies is dat je:

  • De coronavaccinatie minimaal 14 dagen voor of na een andere vaccinatie inplant. Zo ook bij de kinkhoestvaccinatie.
  • Geen rekening hoeft te houden met de tijd tussen een coronavaccinatie en een rhesusprik (anti-D). Dit mag ook op dezelfde dag.

Voor meer informatie verwijzen we je graag naar COVID-19 Vaccines and Pregnancy van Evidence Bases Birth. (laatste update: 29 oktober 2021)

Zika-virus

In Latijns- en Zuid Amerika heerst op dit moment een Zika virus infectie, wat gevaarlijk kan zijn voor zwangere vrouwen of vrouwen die zwanger willen worden. Het virus kan mogelijk schadelijk zijn voor ongeboren kinderen. Volwassenen kunnen er ziek van worden, maar herstellen bijna altijd zonder ernstige gevolgen. Het virus wordt overgebracht door steekmuggen. Het RIVM stelt dat het Zika virus op dit moment voorkomt in 27 landen in Midden- en Zuid-Amerika en in de Stille Oceaan. Onder deze landen zijn Brazilie, Suriname en Mexico.

Het RIVM adviseert zwangere vrouwen en vrouwen die zwanger willen worden, niet naar gebieden te gaan waar het Zika virus heerst. Het RIVM geeft aan dat deze vrouwen uitstel moeten overwegen als de reis niet noodzakelijk is.

Sporten


Regelmatig sporten in de zwangerschap is juist heel goed, maar het is wel belangrijk dat je bepaalde aanpassingen maakt en weet waar je op moet letten. Er zijn talloze voordelen verbonden aan regelmatig sporten tijdens de zwangerschap, zoals :

  • Overmatig gewichtstoename voorkomen
  • Minder kans op een te hoge bloeddruk
  • Sneller herstel na de bevalling
  • Minder kans op zwangerschapsdiabetes
  • Minder kans op incontinentie, bekkenpijn en lage rugpijn
  • Kan symptomen van depressie voorkomen of verbeteren
  • Behouden van de conditie

Belangrijke dingen om rekening mee te houden bij sporten tijdens de zwangerschap is houding, ademhaling (nooit je adem vasthouden) en zoveel mogelijk pijn voorkomen.

In het eerste trimester van de zwangerschap kun je meestal gewoon lekker blijven sporten op de manier waarop je dat deed, alleen op een lagere intensiteit. Veel vrouwen ervaren in het eerste trimester misselijkheid en moeheid, dus luister goed naar je lichaam en doe het wat rustiger aan als dit bij jou het geval is. Als je bekkenklachten ervaart is het wel goed om alvast een afspraak te maken bij een bekkenfysio of bekkenoefentherapeut.

Vanaf het tweede trimester heb je misschien weer wat meer energie en ben je minder misselijk, en weer zin hebt om het sporten op te pakken. Dat mag dus ook zeker, en dit is ook de fase waarin je je vaak het beste voelt. Vanaf het tweede trimester is het wel belangrijk dat je wat meer aanpassingen gaat maken, zoals geen high impact sporten meer (zoals rennen, springen, of sporten waarbij er een risico is van vallen zoals klimmen of paardrijden, of gevechtssporten of skiën). Krachttrainen en (lichte) cardio zijn fijne manieren om je lijf sterk en zo klachtenvrij mogelijk te houden (lees hier over de voordelen van krachttrainen tijdens de zwangerschap)

In het derde trimester wil je juist de intensiteit juist weer omlaag brengen en meer gaan focussen op mobiliteit en ontspanning van de bekkenbodem. Je kunt nog steeds blijven krachttrainen, maar je wilt de intensiteit verlagen. Het is dus helemaal prima om die laatste fase van de zwangerschap iets meer te gaan wandelen in plaats van sporten. Kanttekening is wel dat teveel wandelen ook voor bekkenklachten kan zorgen, dus let goed op de pijnsignalen als die er zijn.

Als je meer wilt weten over sporten tijdens de zwangerschap neem dan contact op met DraagKracht

Werken


Je werksituatie kan invloed hebben op je zwangerschap of zelfs schadelijk zijn. Daarom is het belangrijk dit ook met de verloskundige te bespreken. Hoe ga je om met die invloed en als die schadelijk is, hoe kan je die dan het beste beperken? De volgende factoren hebben een (schadelijke) invloed: werken met chemische stoffen, lichamelijk zwaar werk, stress, onregelmatige werktijden, infectiegevaar, de invloed van fysische factoren, zoals lawaai.

Zie ook Veilig in verwachting en de Risico's op het werk brochure van het KNOV.

Verlof


Zwangere werkneemsters hebben recht op zwangerschapsverlof. Het zwangerschapsverlof duurt 16 weken. Vaders (en tweede moeders) hebben vanaf 2019 5 dagen bevallingsverlof (2 dagen betaald en 3 dagen onbetaald verlof) Daarnaast hebben zij vanaf 1 juli 2020 recht op nog eens vijf weken betaald verlof. Samen zijn dat 6 weken, waarvan de werkgever de eerster werkweek 100% van het loon betaald. Het UWV neemt voor 70% het loon van de andere vijf weken voor zijn rekening.

Informatie van het Rijk over deze verlofregels.

Meer informatie?


De folder Zwanger!

2004 - 2024 Mundo vroedvrouwen Surlinio